معرفی کتاب کابوس چهاربعدی، اثر جِی. جی.بالارد

به گزارش نوای پرنده پارسی، تمِ قصه های کابوس چهاربُعدی خود زمان است، که با بلند پروازی های تخیلِ شگفت و تکان دهنده و شاعرانه و جنون آمیز یا واقع بین جیمز گراهام بالارد پرداخت شده است و اسم - کابوس چهاربعدی - نیز از همین تم ناشی می گردد: بُعد چهارم همانا بُعد زمان است. پرخاشگری و تندخویی قلم سرکش بالارد حد و مرزی نمی شناسد.

معرفی کتاب کابوس چهاربعدی، اثر جِی. جی.بالارد

قصه ها به خوبی قوام یافته اند. اکنون دیگر به راحتی می توان از فضای بالاردی، از کاراکترهای بالارد، و از زبان بالارد سخن گفت، بالاردی که به گفتهٔ برایان آلدیس جادوگر اعظم قصهٔ مدرن است.

جذابیت شاعرانهٔ دنیای بالارد و زبان شاعرانهٔ او را، به گمانم در قصهٔ باغ زمان به خوبی می توان شاهد بود. پس سری به باغ زمان، به این شعر روایی و عینی، می زنیم. می خواستم بگویم باغ زمان شعر منثور است، اما امروزه دیگر کمتر منتقدی است که شعر را به شعر منظوم و منثور تقسیم کند. شعر شعر است چه نظم عروضی داشته باشد چه نداشته باشد، به ویژه آن که باغ زمان گهگاه مثل شعر خوانده می گردد؛ بدین معنی که منِ خواننده می توانم متن را با همان صدا، ضرب آهنگ و مکث های بین کلام - مکث هایی که خاصهٔ شعر است - بخوانم.

مضمون باغ زمان نیز مثل باقی قصه ها زمان است، و در این مورد خاص گذر زمان، از گذشته به گذشته، از گذشته به حال، از حال به گذشته و ادغام و در هم تنیدنِ گذشته و حال هجوم مرگ آفرینِ زمان است، زمان که به گفتهٔ بیهقی دبیر مردم خوار است، و سر راه خود همه چیز زنده را، زیبا را، روشنی بخش را، آمیزه ای از عشق و زیبایی را لگدمال می کند، اما عجیب آن که این لگدمالِ نور و زیبایی و عشق محتوم نمی کند. بله، چنین است و عجیب است. چنین می کند که جماعات درمانده و ویران و دردمند خصمِ ناخواستهٔ هرچه زیبایی ناب است. اگر بگویم چنین است، به کسی، حتا به اعتقادات خودم، توهین روا داشته ام؟

در یک سر، درون فضایی بسته، گل های زمان را می بینیم که بعد از چیده شدن از شاخه با مرگ خود روشنایی می آفرینند که جلوی لشکر ظلمت را می گیرند، که به هیئتِ انبوه انبوه آدم ویران و ستم دیده و مفلوک همچون سیلی بی کرانه از زیر افق سر در می آورند، و از افق تا افق به سوی سرزمینِ هرچند کوچک نور سرازیر می شوند، و برخلاف همهٔ اسطوره ها و افسانه ها و استعاره ها باغ زمان را، نور را پامال می نمایند.

اما در نهایت همهٔ آن نور و رنگ و موسیقی و زیبایی به هیئت دو تندیس غریب همچنان میان خاربوته ها پا سفت نموده اند.

گرایش های آنارشیستی بالارد خود را به ویژه در برج های مراقبت نشان می دهد. برج های مراقبت از نظری تمثیل سلطهٔ رسانه های دیداری (فقط دیداری) بر جماعات آدمی است. چگونه جماعات آدمی را تسخیر می نمایند، مرعوب و مغزشویی می نمایند، یا ((آن ها)) هم به دلایلی کاری به کار شما ندارند؟ اما آیا در عمق هر دو یکی نیستند؟ از یک آبشخور نمی نوشند؟

امروزه بسیاری از مضمون های بالارد - یا شاید، پیش گویی های بالارد، خود را در ابعاد وسیع و ترسناک نشان می دهند. باز هم همان قضیهٔ ذهن هنرمند، با آن شاخک ها و آنتن های نیرومند ذهن او در کار است. اما به راستی آدمی کی می خواهد یاد بگیرد که او صرفاً بخشی از حیات این سیارهٔ زنده است. همهٔ حیات این سیاره نیست. مالک این سیاره نیست که هر چه می خواهد سر آن در بیاورد.

قسمتی از پیشگفتار مترجl کتاب: علی اصغر بهرامی

کابوس چهاربعدی - مجموعه داستان

نوشته جِی. جی.بالارد

ترجمهٔ علی اصغر بهرامی

نشرچشمه

صداهای زمان

بعدها پاورز اغلب به یاد ویتبی می افتاد، و به شیارهای عجیبی فکر می کرد که آن زیست شناس دریایی ظاهراً بی هیچ نقشهٔ معینی کف استخرشنای خالی کنده بود. عمق شیارها سه سانتی متر و طول آن ها هفت متر بود و طوری درهم تنیده بودند که به شکل یک ایدئوگرام یا اندیشه نگار پیچیده مثل الفبای چینی درآمده بود. ویتبی تمام تابستان را صرف اتمام این شیارها نموده بود، و بعد ازظهرهای دراز بیابان را یکسره و خستگی ناپذیر زمین کنده بود، و روشن بود که در تمامی این مدت به چیزی جز همین شیارها فکر ننموده بود. پاورز از پنجرهٔ دفتر خود که در انتهای بخش عصب شناسی بود ویتبی را تماشا نموده بود، و دیده بود با چه دقتی جای نخ و گوه های خود را علامت گذاری می کند، و تکه های ریز سیمان را با یک سطل برزنتی کوچک بیرون می برد. بعد از خودکشی ویتبی کسی به صرافت شیارها نیفتاده بود، اما پاورز اغلب کلید سرپرست را می گرفت و وارد استخر شنای بی کار مانده می شد، و شبکهٔ تودرتوی آبراهه هایی را که دیگر خاک می شدند نگاه می کرد؛ شبکهٔ آبراهه ها اکنون از آب هایی که از دستگاه ضدعفونی نماینده نشت نموده بود تا نیمه پر بود؛ و این ها همه معمایی بود که اکنون دیگر لاینحل می ماند.

در ابتدا اما پاورز سخت دل مشغولِ اتمام کار خود در کلینیک و درگیر نقشه ای بود که برای کناره گیری نهایی شخص خود در سر داشت. با گذشت نخستین هفته های پرتب و تاب وحشتناک پاورز پیروز شده بود راه میانه ای را بپذیرد که هرچند برایش چندان خوشایند نبود اما به وی امکان می داد تا گرفتاری خود را با همان جبری گری غیرشخصی یی نگاه کند که در گذشته برای بیماران خویش محفوظ می داشت. خوشبختانه پاورز همزمان از شیب های جسمانی و روانی پایین می رفت - خواب آلودگی مرضی و بی حسی و رخوت از شدت اضطراب های او می کاستند؛ به دلیل اُفت سوخت و ساز، لازم بود تمامی توجه خود را صرف رشته افکاری بنماید که ناپیوسته نباشد. واقعیت آن که در فواصلی که به خواب بدون رؤیا فرو می رفت تقریباً آسایش بخش بود، و این فواصل مدام طولانی تر می شدند. پاورز ناگهان پی برد که چشم به راه این خواب هاست و تلاشی نمی کرد تا زودتر از زمان لازم بیدار گردد.

اوایل کار کنار تخت خود ساعت زنگ دار می گذاشت، و تا جایی که امکان داشت می کوشید در این ساعات محدودِ هوشیاری کار و فعالیت بگنجاند: کتابخانه اش را مرتب می کرد، هر روز صبح با اتومبیل به آزمایشگاه ویتبی می رفت و آخرین دسته عکس هایی را که با اشعهٔ ایکس گرفته شده بودند آنالیز می کرد؛ پاورز هر دقیقه و هر ساعت بیداری خود را همچون واپسین قطره های آبِ درون قمقمه جیره بندی می کرد.

خوشبختانه اندرسون ناخواسته سبب شده بود که پاورز بیهودگی این فرایند را درک کند.

بعد از آن که پاورز از کلینیک کناره گیری نموده بود، هنوز هم هفته ای یک بار برای معاینهٔ خود با اتومبیل به کلینیک می رفت، هرچند این معاینه ها اکنون دیگر عمدتاً جنبهٔ تشریفاتی پیدا نموده بود. یک بار که بعداً معلوم شد آخرین بار است اندرسون برای حفظ ظاهر گلبول شماری نموده بود، و متوجه شده بود عضلات صورتش شل تر شده اند، واکنش های مردمک چشمش رو به صفر گذاشته اند و نیز آن که صورتش را نتراشیده است.

اندرسون به پاورز که طرف دیگر میز نشسته بود همدلانه لبخند زد؛ نمی دانست باید به پاورز چه بگوید. اندرسون در گذشته برای بیمارانِ هوشمندتر خود ادای تشویق و دلگرم کردن درآورده بود. حتا کوشیده بود مسئله را به نحوی تبیین و توجیه کند. اما پاورز آدم مسئله ای بود، آن قدر که ارتباط با او غیرممکن بود. پاورز از جراحان برجستهٔ سلسله اعصاب بود، مردی بود که همواره در حاشیه حرکت می کرد، و تنها زمانی راحت بود که به مسائل ناآشنا می پرداخت. اندرسون پیش خود گفت: متأسفم، رابرت. چه بگویم، بگویم ((حتا خورشید هم دارد سردترمی گردد؟ اندرسون پاورز را تماشا کرد که ناآرام با انگشت های خود بر سطح لعابی ضرب گرفته بود، و چشم هایش گذرا بر نمودارهای ستون فقرات که دورتادور اتاق آویزان بودند می گذشت. پاورز همان پیراهن اتونشده و کفش های کتانی سفید و چرک یک هفته پیش را پوشیده بود، اما به رغم این ظاهر نامرتب، به نظر خوددار و بااعتماد به نفس می آمد، مثل یکی از دوره گردهای آثار کنراد که در ساحل می چرخند بود که کم و بیش با ضعف های خود کنار آمده است.

اندرسون پرسید: با وقتی که داری، با خودت چه می کنی؟ هنوز هم به آزمایشگاه ویتبی می روی؟

هرقدر که بتوانم. نیم ساعتی طول می کشد تا از دریاچه رد شوم، ساعت هم که زنگ بزند یک پشت می خوابم. شاید هم از این جایی که هستم بروم و اصلاً همان جا زندگی کنم.

اندرسون اخم کرد. فایده ای هم دارد؟ تا جایی که توانسته ام سر در بیاورم، کار ویتبی خیلی تأمل برانگیز بود - اندرسون که دید دارد به طور ضمنی از کار فاجعه بار پاورز در کلینیک انتقاد می کند جمله را ناتمام گذاشت، اما به نظر می آمد پاورز انتقاد اندرسون را نادیده گرفته، و گرم آنالیز الگوی سایه هایی بود که بر سقف افتاده بودند. ((به هرحال، بهتر نیست همان جایی که هستی بمانی، پهلوی چیزهایت، و یک دفعهٔ دیگر آثار توین بی و اشپنگلر را بخوانی؟ …

bestcanadatours.com: تور کانادا | با تور کانادا سفر کنید، ویزای کانادا، تور کانادا ارزان، قیمت تور کانادا نوروز، بهار، پاییز، تابستان، زمستان را با ما تجربه کنید.

منبع: یک پزشک
انتشار: 23 مرداد 1400 بروزرسانی: 23 مرداد 1400 گردآورنده: pbmusic.ir شناسه مطلب: 5274

به "معرفی کتاب کابوس چهاربعدی، اثر جِی. جی.بالارد" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "معرفی کتاب کابوس چهاربعدی، اثر جِی. جی.بالارد"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید